Macht en vrijheid

Een artikel van Pieter Stuurman

De verschrikkingen van macht

macht2Momenteel groeit er bij veel mensen een sterk besef dat we ‘misschien toch niet zo vrij zijn als we dachten’. De laatste jaren is het aantal alternatieve media op internet sterk gegroeid. En bij bijna allemaal staat het begrip vrijheid hoog in het vaandel.

Vrijwel overal wordt gezocht naar ‘schuldigen’. Naar duistere, occulte machthebbers die achter de schermen de wereld naar hun hand zetten, en het doel hebben de rest van de mensheid te reduceren tot een onderklasse van hen dienende slaven.

Met beschuldigende vingers wordt gewezen naar politici, bankiers en topmensen uit de corporate wereld. Samenvattend aangeduid als machtselite. De misdadige uitwassen van deze elite komen uitgebreid onder de aandacht. En terecht.

Lees de Kroniek van de Mensheid er maar eens op na, en je kunt haast niet anders dan inzien dat macht al sinds mensenheugenis een eindeloze stroom van ellende heeft uitgestort over die mensheid. Oorlogen, genociden, vervolging, honger, armoede, het zijn allemaal symptomen van macht en de honger naar macht.

Omdat het overduidelijk is dat al die verschrikkingen het gevolg zijn van macht, ligt het voor de hand om de machtselite hiervan de schuld te geven. En dat gebeurt dan ook op grote schaal.

Wat doen machthebbers?
PuppetMasterWat is het dat machthebbers doen, en dat ze hun macht geeft? Wat doen ze om ons te dwingen de dingen te doen die zij willen dat we doen? En waardoor we dus niet meer kunnen doen wat we zelf willen doen?

Gaan ze met een pistool langs alle deuren in het land om onder doodsbedreigingen iedereen te dwingen te doen wat zij willen? Schieten ze mensen neer die ongehoorzaam zijn? Halen ze ongehoorzame mensen uit hun huizen en sluiten ze die vervolgens op? Komen ze bij jou en mij aan de deur om onze bezittingen te roven?
Nee. Ze komen niet eens van hun plek. Ze blijven gewoon in hun paleis, villa of regeringsgebouw zitten.

Toch zijn stelen, doden en andere vormen van vrijheidsberoving, onlosmakelijk verbonden met macht. De hele menselijke geschiedenis staat er bol van. Alleen, machthebbers doen dat niet zelf, maar laten het anderen doen.

Ze blijven zelf lekker zitten waar ze zitten en laten het vuile werk over aan hun gehoorzame belastingambtenaren, politieagenten, en soldaten. Belastingambtenaren, politieagenten en soldaten die de gangbare norm onder de bevolking weerspiegelen. Gehoorzame individuen die deel uitmaken van hetzelfde volk dat zich door de machthebber laat onderdrukken en beroven.
Zelf raken machthebbers nooit een wapen aan, en slaan nooit iemand persoonlijk in de boeien.

Geloven
Zijn wij zelf het probleem en niet de elite?

Machthebbers beperken zich tot dingen zeggen. En machthebbers hebben daarom pas macht als de dingen die ze zeggen, geloofd worden. Pas als die dingen geloofd worden, zullen mensen bereid zijn de orders op te volgen.

Een machthebber heeft macht omdat hij het vermogen heeft anderen de door hem gewenste dingen te laten doen. Zelf doet hij niets. Tenminste, niets anders dan dingen zeggen.

In die zin was bijvoorbeeld Hitler geen misdadiger. Hij heeft zelf nooit iemand doodgeschoten, of gevangen gezet. Het waren degenen die hem geloofden en daarom zijn bevelen opvolgden die dat deden. Het waren degenen die bereid waren de misdaden werkelijk uit te voeren, die Hitler macht gaven. Uitsluitend door hem te geloven en daarom zijn orders op te volgen.

Bankiers hebben uitsluitend macht omdat wij geloven dat het door hen ter beschikking gestelde geld waarde heeft. Ze doen niets anders dan zeggen dat geld waarde heeft, en omdat wij dat geloven, willen we dat geld hebben en daarom heeft het waarde. En omdat zij de controle hebben over geld, hebben ze daarmee de controle (en dus macht) over ons. Niet om wat zij zeggen, maar om wat wij geloven.

Politici hebben alleen macht omdat wij geloven wat ze zeggen. Omdat wij geloven dat ze ons vertegenwoordigen en dat ze verantwoordelijkheid voor ons nemen. Daarom blijven wij aan ze gehoorzamen en alleen daarom hebben ze daadwerkelijk macht over ons. Niet om wat zij zeggen, maar om wat wij geloven.

Heb jij ideeën of hebben ideeën jou?

Strikt genomen doen machthebbers dus niets misdadigs. Ze zeggen alleen dingen. Dingen die wij geloven. Als wij ze niet zouden geloven, dan zouden ze geen enkele macht hebben en zouden ze dus geen machthebber zijn.

Uiteindelijk leidt ons geloven van de leugens en onwaarheden die de machthebber vertelt, tot onze onvrijheid. Een leugen heeft immers uitsluitend effect als die leugen geloofd wordt.

Vrijheid

freedom1In vrijheid willen we kunnen zeggen en doen wat we willen, zolang we anderen niet bestelen of doden (of op andere wijze beschadigen).

En dat is precies wat machthebbers doen. Ze zeggen dingen. En met wat ze doen, doden of beschadigen ze zelf niemand. Dat doen anderen.

De enige rechtvaardiging om machthebbers gevangen te zetten of te doden, zou dus zijn om hetgeen ze zeggen.  Dat we zouden vinden dat ze het verkeerde zeggen en dat we vinden dat dit niet mag.

Maar dat zou dan inhouden dat we vinden dat we zelf wel vrij moeten zijn om te mogen zeggen wat we willen, maar machthebbers niet.

Als we vinden dat machthebbers aansprakelijk gehouden moeten worden voor hetgeen ze zeggen, dan zou dat dus voor ons ook moeten gelden. Dan zou er iemand moeten zijn die de uitspraken van alle mensen (dus inclusief die van jou en mij en machthebbers) controleert.

En dat zou die iemand weer tot de machtigste mens ter wereld maken. De bestaande machthebbers zouden al hun macht verliezen. Ze zouden die macht volledig overdragen aan de controleur want die bepaalt dan immers wat ze wel of niet mogen zeggen.

Anders gezegd: als we vinden dat vrijheid een groot goed is, dan moet dat voor iedereen gelden. Iedereen moet dan kunnen zeggen wat hij wil. Anders zou er iemand moeten zijn die bepaalt wie mag zeggen wat hij wil, en wie niet. Dat zou betekenen dat iedereen van diegene afhankelijk is. En dat iedereen dan onvrij zou zijn.

Als we vrijheid willen, dan moet iedereen dus kunnen zeggen wat hij wil. En of hetgeen gezegd wordt, geloofd word of niet, is helemaal aan degenen die het al of niet geloven.

Machthebber moeten dus, net als wij, de vrijheid hebben om te zeggen wat ze willen. Hun macht bestaat niet uit hetgeen ze zeggen, maar uit ons geloven van hetgeen ze zeggen. Wij (de gelovende niet-machthebbers) zijn vervolgens degenen die hun wensen daadwerkelijk ten uitvoer brengen.

Verantwoordelijkheid 

obedienceEn daarmee zijn wij (de niet-machthebbers) verantwoordelijk en aansprakelijk voor zowel de misdaden (wij voeren ze immers uit), als de macht van de machthebber, als onze eigen onvrijheid.

Het zijn dus niet de orders die tot de misdaden en onvrijheden leiden, maar het is het gehoorzamen aan die orders dat daartoe leidt.

De enige manier om eindelijk de verschrikkelijke gevolgen van macht, die de mensheid al zo lang teisteren, te stoppen, is op te houden die macht te voeden en in stand te houden, en dat kan alleen door te stoppen met geloven en gehoorzamen.

Iedereen is verantwoordelijk voor hetgeen hij zelf doet. Omdat wij (de niet-machthebbers) degenen zijn die uitvoeren wat de machthebber zegt (aan hen gehoorzamen), zijn wij verantwoordelijk voor de resultaten daarvan. Niet de machthebber. Die zegt alleen wat. En daarin is hij (net als jij en ik) vrij.

Voor vrijheid is het nemen van eigen verantwoordelijkheid dus absoluut noodzakelijk. Zolang we blijven geloven dat machthebbers daarvoor verantwoordelijk zijn, en de beschuldigende vinger naar hen wijzen in plaats van naar onszelf, hebben ze macht. We bevestigen daarmee dat we vinden dat wij afhankelijk van ze zijn. En daarmee creëren we dus onze eigen onvrijheid.

RESPONSIBILITY-wall-1920-1200

Veranwoordelijkheid, geen enkele druppel water denkt dat het verantwoordelijk is voor de vloedgolf.

En of we iets al of niet geloven, daarin zijn we volkomen vrij. Pas als we geloven dat we onvrij zijn (als we geloven dat we moeten doen wat de machthebber wil) zijn we werkelijk onvrij. Dat is simpelweg het gevolg van ons eigen geloven en daarvoor zijn we dus zelf verantwoordelijk. Niet de machthebber.

Daarom kun je zeggen:

Onvrijheid is niets meer dan onvoldoende besef van vrijheid

Aanverwante artikelen en informatie:
-) pieterstuurman.blogspot.nl
-) 7 redenen om je geloven te onderzoeken
-) Het einde van al het kwaad – Het tijdperk van oorlogen op aarde is voorbij
-) Het meest gevaarlijke geloof veroorzaakte 262 miljoen doden in de vorige eeuw

Op de hoogte blijven van nieuwe berichten? Like ons op Facebook en/of volg ons op Twitter!
Een nieuw gezichtspunt leren kennen, iets geleerd en/of gelachen? Overweeg een donatie/vrijwillig abonnement.

 

16 gedachten over “Macht en vrijheid

  1. Johan Bosman (werktuigkundige)

    De amsterdamse onderwereld werkt op precies dezelfde manier als onze politici: niet de over-betaalde organisator van het kwaad maar zijn goed-betaalde vriendjes (en daar dan weer de wat minder-betaalde vriendjes van) knappen het vuile werk op. Goedkope woorden als “scheef-wonen” of “reclasseren” worden altijd bedacht door “scheef-verdieners”.

  2. Johan Bosman (werktuigkundige)

    En het goedkoopste want meestopbrengende woord van politici is natuurlijk: “vredesmissie”.

  3. Johan Bosman (werktuigkundige)

    Ghadaffi, die net zo lang in een tent wilde blijven wonen tot al zijn landgenoten een huis hadden, wilde in zijn land de goud-dinar introduceren zodat de hele bevolking een wezenlijk aandeel in de welvaart van het land zou krijgen. Nu is goud de doodsvijand van ons wettig betaalmiddel (op goud zit geen rente en het kan niet worden bijgedrukt) ….dus moest Ghadaffi dood.

    Vliegveld Terlet heeft altijd de beste vliegers/instructeurs van ons land gehad. En het is op een prachtige dag in 2010 dat de hele kluit op de startbaan druk in de weer is met de kisten. Ineens verschijnen er vanuit het noorden aan de strak-blauwe hemel twee witte lijnen die hun sporen pal over onze hoofden naar het zuiden trekken. Mijn instructeur Tim kijkt een beetje bezorgd naar de grond en zegt: “die komen vanuit vliegbasis Leeuwarden en zijn onderweg naar Lybië.” Nu was Tim niet alleen een heel aardige maar ook een pientere kerel dus kon ik veilig opmerken “dat vliegers dan wel een vlug verstand hebben maar dat een vlug verstand nog niet altijd zo diep hoeft te gaan.” En toen -ik vloog nog niet zo lang op Terlet- brak het laatste broze stukje ijs.

  4. math

    Hoi, even een correctie; Adolf Hitler heeft wel in de gevangenis gezeten, naar de “Bierkellerputsch” 8 november 1923 . Van 1923 / 1924. In deze periode schreef hij samen met Rudolf Hess zijn boek Mein Kamf.

    1. Pieter Bericht auteur

      Strikt genomen klopt dat, hoewel ik niet weet of hij daarbij zelf, persoonlijk iemand gedood of verwond heeft. Maar dit voorval is niet de reden waarom de meeste mensen hem als misdadiger beschouwen.

  5. yoda

    Als je stopt met geloven in machthebbers en de machthebbers niet meer volgt, dan zullen de machthebbers de ordervolgers overtuigen geweld te gebruiken om hun positie te behouden. Als er geen consequenties en/of represailles aan verbonden zijn aan het niet meer volgen van de machthebbers is de drempel laag.

    De vraag is dus hoe overtuig je mensen dat het goed is om geweld jegens anderen te gebruiken.
    Dat kan door iemand een specale functie te geven al dan niet met een speciaal uniform. Of door regels en wetten uit te vaardigen die alleen voor die groep gelden.

    Dus de machthebbers gaan niet zonder meer vrij uit. opruiïng en aanzetten tot geweld valt buiten de norm ‘do no harm’ ofschoon de volger natuurlijk altijd de vrije keuze houdt.

    1. Pieter Bericht auteur

      Machthebbers gaan zeker niet vrij uit. Natuurlijk zijn ook zij “schuldig”. Maar het toekennen van die schuld aan de machthebbers (ze de schuld geven), lost niets op. Zij zullen hun rol niet opgeven.

      Het enige waarop wij direct invloed hebben, is onze eigen rol. Daarover kunnen we zelf verantwoordelijkheid gaan nemen, als we daarvoor kiezen. Zonder onze bereidheid te gehoorzamen, bestond de macht van de machthebbers niet.

      Mensen zijn bereid te gehoorzamen omdat ze geloven dat de macht legitiem is, OF omdat ze er met (bedreiging van) geweld toe gedwongen worden. De twee mogelijke motieven voor gehoorzamen zijn dus geloof en geweld.

      Het motief geloof, kunnen we zelf veranderen. Het is tenslotte iets dat we zelf doen.

      Naarmate geloof afneemt, zal de machthebber meer geweld moeten inzetten om de gehoorzaamheid te waarborgen. Naarmate hij meer geweld inzet, wordt zijn ware aard duidelijker. Hierdoor zal het geloof verder afnemen, en daardoor zal de machthebber nog meer geweld moeten inzetten, en daardoor verdwijnt er nog mee geloof etc. Tot het moment dat er geen gelovigen meer over zijn om het geweld te bemannen. Dat is het einde van de macht.

      Anders gezegd: machthebbers kunnen niet zonder geloof. Hier ligt dus de sleutel, en die hebben we zelf in handen.

      Je ziet dit mechanisme aan het eind van iedere machtsstructuur. De hoeveelheid geweld, wordt bepaald door de snelheid waarmee het geloof verdwijnt. Hoe sneller het punt bereikt is dat de ordervolgers inzien dat de macht niet legitiem is, en er dus niet meer in geloven, hoe eerder het is afgelopen.

      Dit mechanisme kon je goed zien bij de val van de Berlijnse muur. Nog maar een week daarvoor waren de meeste deskundigen het erover eens dat dit nooit zou gebeuren. Ze waren ervan overtuigd dat Honecker en consorten het leger op de opstandelingen zou afsturen. Maar de machthebber toonde daarmee zijn ware aard, en het geloof verdween vliegensvlug. Het leger en de politie geloofden er ook niet meer in en weigerden het geweld uit te voeren, en zo viel de macht zonder slag of stoot.

        1. Pieter Bericht auteur

          Klop helemaal Werner. De leugen doorzien, is inderdaad de beste manier om het geloof te laten verdwijnen. En daarmee de macht die op die leugen gebaseerd was.

          1. Werner

            Doet denken aan Roosevelt die destijds de economische herstelplannen naast zich neerlegde, iets later verscheen het onderstaande in de krant. Vandaag gebeurt hetzelfde, sociale alternatieven worden genegeerd en we stevenen rustig af op een herhaling. Het alsof er geen boek geschreven werd en de geschiedenis nooit bestaat heeft.

            President Roosevelt hoopt dat België zijn Vrijheid zal kunnen handhaven
            Een telegram aan Koning Leopold (Washington, 12 Mei (Havas))

            In zijn antwoord op de boodschap van Koning Leopold, waarin deze protest aanteekent tegen den inval in België heeft president Roosevelt de hoop uitgedrukt dat de aanrandingspolitiek tot een mislukking zal leiden. Hij hoopt dat de Belgische regering en het Belgische volk de vrijheid van hun land zullen kunnen handhaven. De bevolking van de Vereenigde Staten, en ongetwijfeld ook van het gansche Amerikaanse vasteland, is verontwaardigd over den wreeden inval in de kleine onafhankelijke landen van West-Europa.

            Het Laatste Nieuws van Maandag 13 Mei 1940 (prijs : 40 centiemen)

      1. Wat is waar

        De Berlijnse muur is inderdaad een mooi voorbeeld.

        Ook een voorbeeld dat het enen geloof inwisselbaar is voor een ander geloof.
        De basis van het probleem mag dan het geloof in leugens zijn. Maar de elk imperium wordt uiteindelijk opgebouwd op basis van geld.

        Ook daarin is de Berlijnse muur een voorbeeld.
        De mensen dachten dat ze het beter zouden krijgen doordat ze meer geld zouden verdienen in het westen. De meeste immigranten zijn altijd nog economische gelukzoekers. Zie al de Polen en andere mensen uit de voormalige Oostbloklanden. Geluk op basis van geld. Voor de meeste mensen geld nog altijd: Meer geld geeft meer geluk.

        1. Pieter Bericht auteur

          Dat klopt Wat is waar. De oude macht werd buitenspel gezet, maar ingeruild voor een nieuwe macht. Hopelijk gaan mensen nu eens beseffen dat het zinloos is om een misvatting te compenseren met een tegengestelde misvatting.

          1. Werner

            Zo is dat Pieter, met halve waarheden zullen we het niet redden.

            De halve waarheid is een misleidende verklaring die enige elementen van de waarheid omvat. De verklaring kan gedeeltelijk waar zijn. De verklaring kan geheel waar zijn maar slechts een gedeelte van de hele waarheid omvatten. De verklaring kan ook bedrieglijke elementen omvatten, zoals foutieve interpunctie of een ambiguïteit. De opzet van een halve waarheid is te bedriegen, te ontwijken, de schuld af te schuiven of een verkeerde voorstelling van zaken te geven. In de politiek is het begrip “halve waarheden” een veelvoorkomend verschijnsel. Zo nu en dan betichten politici andere politici er van halve waarheden te gebruiken. De term kan echter ook gebruikt worden om een argument dat niet op halve waarheden berust in diskrediet te brengen.

            https://nl.wikipedia.org/wiki/Halve_waarheid

          2. Pieter Bericht auteur

            Inderdaad Werner. De enige waarheden die de politiek gebruikt, zijn halve waarheden. Voor de rest gebruikt ze hele onwaarheden.

            Halve waarheden gebruiken, is feitelijk het misbruiken van waarheid.

            De politiek kan niet anders omdat het hele concept van politiek gebaseerd is op de enorme onwaarheid dat mensen niet in staat zijn vanuit zichzelf het juiste te doen, en dat ze die politiek nodig zouden hebben om ze daartoe te dwingen.

            Een concept zo absurd dat ik ervan in lachen zou uitbarsten, ware het niet zo kwalijk. (Nu wordt het eerder huilen – zie mijn artikel dat morgen hier verschijnt)

          3. Werner

            Volkomen met je eens Pieter, de situatie is zo absurd waardoor mensen het amper kunnen geloven dat het zo is, in werkelijkheid is het mensonterend en dat alsof we collectieve zelfmoord wel een leuk idee vinden. Het is om te huilen, zoals je het zegt.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *