In de samenleving treffen we verschillende mensen die zichzelf ‘gerealiseerd’ hebben, elk heeft zo z’n eigen manier om een en ander tot uitdrukking te brengen. Door hun inzicht begrijpen ze maar al te best de dynamiek van ‘klimmen en dalen’, het leven is immers als een roos. De roos weerspiegelt ons levenspad, de doornen geven houvast maar we kunnen ons er ook aan pijnigen. De doornen zijn als de treden die ons tot het hart brengen waarin we onze ware aard hervinden, dat wat we al waren van voor onze geboorte. In dit artikel een dialoog met Andrew Cohen, over dat wat hij ‘Het Perfecte Antwoord’ wil noemen.

Wat is dus, met die diepe overtuiging als uitgangspunt, de belangrijkste vraag om te onderzoeken?

Oké, dit is een hele essentiële … het is die ene constante vraag waar heel mijn onderricht om draait. ‘Wat is het verband tussen ‘niets’ en ‘iets’?’ Wat is het verband tussen het onveranderlijke, niet gemanifesteerde, fundamentele Zelf en de altijd veranderende, manifeste wereld van tijd en ruimte?

Weet je het antwoord?

Ja, een perfect antwoord op het leven. Zie je, dat is wat verlichting is. Een perfect antwoord. Dat vindt plaats als er geen enkel onderscheid meer is tussen de volmaaktheid van het Absolute Zelf en het antwoord, dat daar de uitdrukking van is, in de wereld van tijd en ruimte. De vraag ‘Wat is de relatie tussen ‘niets’ en ‘iets’?’ wijst ons direct op die volmaaktheid in ons allemaal – en vraagt om een antwoord. Al zijn de meesten van ons zich er niet bewust van, uit alles wat we doen en de manier waarop we het doen blijkt hoe goed we die plaats kennen en hoe diep we er geworteld zijn. ‘Wat is de relatie tussen ‘niets’ en ‘iets’?’ is dus uiteindelijk de belangrijkste vraag, omdat die ons niet alleen op die volmaaktheid voorbij de dualiteit wijst, maar ons ook uitdaagt om die volmaaktheid als onszelf uit te drukken, zodat het innerlijke en het uiterlijke werkelijk één kunnen worden.

Het klinkt alsof je zegt dat er mensen zijn die in bepaalde zin verlicht zijn, maar nog handelen vanuit onzuivere drijfveren. Je zegt dat je in beide opzichten verlicht moet zijn.

Om het eindproduct te zijn, ja. Dat wil zeggen ‘heel’. Omdat verlicht bewustzijn zelf gebruikt kan worden als uitvlucht om geen levend voorbeeld te hoeven zijn van de heelheid waarover we het net hebben, tenzij de wortel van fundamentele verdeeldheid in de persoonlijkheid is verteerd door het verblindende licht van het Absolute, of bewust is losgelaten door overgave. Vreemd genoeg is het voor sommige mensen niet ongewoon om te concluderen dat het niet uitmaakt wat ze doen, als ze eenmaal verlicht bewustzijn ervaren. Sommigen hebben zelfs dingen gezegd als ‘Wat de persoonlijkheid zegt en wat het lichaam doet betekent helemaal niets – het is toch allemaal illusie. Het enige dat echt is, is het Absolute Zelf’.

Hmmm …

Inderdaad, sinds ik op zoek ging naar bevrijding heb ik het altijd vanzelfsprekend gevonden dat de overweldigende betekenis van de spirituele dimensie pas duidelijk wordt door het onmiskenbare bewijs van diepgaande ‘menselijke’ verandering. Die ongeboren, ongeziene werkelijkheid moet tastbaar worden, als jij en ik, zodat de wereld waarin we leven er letterlijk door zal worden getransformeerd. En dat kan alleen gebeuren als jij en ik een levende uitdrukking worden van dat mysterie en die glorie, die Ene zonder tweede, in deze wereld. Een zonder tweede betekent ongedeeld. Wanneer er alleen dat Ene zonder tweede is, wordt slechts één ding onderdrukt, en dat is Liefde.

Het is duidelijk dat naar jouw mening verlichting of wat jij ‘onpersoonlijke verlichting’ noemt, het veranderen, letterlijk transformeren, van deze wereld betreft. Maar leraren heb ik verlichting als het tegenovergestelde daarvan horen beschrijven – als het stoppen met proberen ook maar iets te veranderen.

Nou, eigenlijk zijn beide waar. En dit paradoxale feit maakt wat verlichting is, en wat het eigenlijk betekent, zo moeilijk te bevatten voor veel zoekers – en ook voor veel leraren. De verlichtingservaring omvat twee fundamentele componenten. De ene is, eenvoudig uitgedrukt, de bevrijdende openbaring dat alles volmaakt is zoals het is – ten allen tijde, overal, onder alle omstandigheden. Er vindt een diep loslaten van angst en gehechtheid plaats. De andere component is het evolutionair imperatief, zoals ik het genoemd heb, die door spiritueel ontwaken geactiveerd wordt. Deze wordt ervaren als een drang naar evolutie en totale verandering, hier en nu, ter wille van het leven zelf. Deze schijnbare paradox – dat alles volmaakt is en dat alles moet veranderen – geeft het complete beeld wat verlichting inhoudt.

Ik heb nog één laatste vraag, en zoals jij zou zeggen, het is een belangrijke…Ik wil graag weten waar dit alles toe leidt. Wat is uiteindelijk het doel van verlichting?

Dat is eenvoudig. Evolutie!!!!!

Maar wat betekent dat nu eigenlijk?

Zoals ik al gezegd heb, wordt bij een diepgaand spiritueel ontwaken in het menselijk bewustzijn een mysterieuze kracht wakker. Deze wordt ervaren als een roeping of opdracht die spontaan uit het Zelf opstijgt, als een krachtige impuls om orde te scheppen uit wanorde, om steeds hogere vormen van harmonie en integratie, persoonlijk, in deze wereld tot uitdrukking te brengen, omwille van het leven zelf.