Onvoorwaardelijke liefde

Een artikel van de hand van Pieter Stuurman.

Als het om liefde gaat, wordt vaak gesproken over onvoorwaardelijke liefde. En als er onvoorwaardelijke liefde bestaat, dan moet er ook voorwaardelijke liefde bestaan.

Voorwaardelijke liefde
11751842_957870337610921_8492219317644582669_nVoorwaardelijke liefde betekent dat liefde aan voorwaarden gebonden is. Voorwaardelijke liefde is liefde die alleen kan bestaan als er aan die voorwaarden voldaan wordt. Het betekent: ik hou alleen van jou als

Als we voorwaarden stellen aan liefde dan zeggen we dat de ander aan die voorwaarden moet voldoen om onze liefde te kunnen ontvangen. We gaan er daarbij vanuit dat die ander onze liefde wel graag wil krijgen. Zo graag dat hij of zij bereid zal zijn om aan die voorwaarden te voldoen. We gaan er vanuit dat de ander behoeftig is aan onze liefde. En daarmee gebruiken we die behoeftigheid om het gedrag van die ander af te dwingen. Voorwaarden stellen aan liefde is daarmee emotionele chantage.

We houden van iemand als we die persoon waarderen. Als we iemand hoog hebben zitten. Als we iemand hoogachten. Wanneer we denken dat de ander onze liefde nodig heeft, en zodanig nodig heeft dat hij zijn gedrag wel zal aanpassen aan onze wensen om die liefde maar te kunnen krijgen, dan getuigt dat niet bepaald van hoogachting.

Bij het stellen van voorwaarden aan liefde gaan we er vanuit dat de ander onze liefde nodig heeft. En dat wij, door die liefde te rantsoeneren (voorwaardelijk te maken), gebruik kunnen maken van die behoeftigheid om daarmee gedrag van die ander te kunnen afdwingen. Voorwaardelijk van iemand houden betekent dat je jezelf superieur vindt aan die ander. Voorwaardelijke liefde betekent dat de ander jouw liefde meer nodig heeft dan andersom. Voorwaardelijke liefde is daarmee gebaseerd op minachting.

Liefde geven/krijgen
chickenlove2Voor het bestaan van voorwaardelijke liefde is het dus noodzakelijk dat liefde iets is dat we kunnen krijgen. Of niet, als we ons niet naar de gestelde voorwaarden gedragen. Dat liefde iets is dat ons ook kan worden ontzegd. Iets dat we kunnen verliezen, als we ons niet gedragen naar de gestelde voorwaarden. Dat liefde überhaupt iets is dat we kunnen geven of krijgen. En daarmee dus kunnen afdwingen of ontzeggen.

Liefde is een gevoel. En een gevoel is iets dat je voelt. Liefde voor iemand is dus iets dat je voelt. Een gevoel kun je hebben. Maar een gevoel kun je niet weggeven. Ik kan mijn gevoel niet aan jou overhandigen. Liefde kan daarmee noch gegeven, noch gekregen worden. Liefde voor een ander kan alleen gevoeld worden. En dat gevoel kun je aan de ander laten zien.

In de meeste gevallen zal het laten zien van dat gevoel, door de ander worden gewaardeerd. Maar dat betekent nog niet dat je daarmee liefde aan die ander geeft. Er valt niks te geven (er valt alleen iets te voelen), en er valt dus ook niks te rantsoeneren of te ontzeggen. Of te krijgen/ontberen. Als een ander laat zien dat hij van je houdt, dan geeft hij je niks. Hij laat alleen zijn gevoel zien. Je krijgt dan niks, maar je neemt waar dat de ander van je houdt. Je neemt het gevoel van de ander waar. Dat is alles. Maar we vinden het wel fijn om dit waar te nemen.

Dat we dit op prijs stellen, betekent nog niet dat we het kunnen afdwingen. We kunnen een gevoel niet gebruiken als handelswaar. We kunnen niet zeggen: als jij je naar mijn voorkeur gedraagt, dan krijg jij mijn gevoel van liefde voor jou. Er valt niets te krijgen. En omdat er niets te krijgen valt, valt er ook niets te geven. Geven of krijgen van liefde is dus een illusie. Een illusie die gebruikt wordt om gedrag af te dwingen. Voorwaarden stellen aan liefde is dus onmogelijk. Voorwaardelijke liefde is namelijk helemaal geen liefde. Voorwaardelijke liefde is chantage op basis van een illusie. De illusie dat je liefde kunt krijgen. ‘Voorwaardelijke liefde’ is daarmee een contradictio in terminis.

Liefde kan niet anders zijn dan onvoorwaardelijk. Zodra er voorwaarden aan gesteld worden, is er geen sprake meer van liefde, maar van minachting. En minachting is simpelweg geen liefde. De uitspraak ‘onvoorwaardelijke liefde’ is daarmee een pleonasme. Het is een taal/stijlfout. Net zoals een ‘ronde cirkel’, of een ‘grote reus’. Liefde is altijd onvoorwaardelijke liefde, anders is het simpelweg geen liefde.

Eeuwige liefde
uncondloveEchte liefde (= onvoorwaardelijke liefde = liefde) kan daarmee ook niet over gaan. Het idee dat liefde kapot kan gaan is ook gebaseerd op de gedachte dat liefde verbonden is aan voorwaarden. Het idee is gebaseerd op de gedachte dat liefde onder bepaalde voorwaarden kan verdwijnen. Dat liefde voor een ander kan verdwijnen als die ander zich op een bepaalde manier gedraagt (of juist niet gedraagt). Het is eigenlijk een omkering van het principe achter voorwaardelijke liefde. Het zegt: liefde kan alleen blijven bestaan als de ander zich niet (of juist wel) op een bepaalde manier gedraagt. Het is voorwaardelijk.

En omdat liefde alleen maar onvoorwaardelijk kan zijn, bestaan er geen voorwaarden aan. En er bestaan dus ook geen voorwaarden waaronder liefde kan verdwijnen. Liefde is daarmee per definitie onvergankelijk. Er bestaan gewoon geen voorwaarden waardoor liefde kan verdwijnen omdat er geen voorwaarden aan liefde bestaan. Liefde die over gaat, is/was geen liefde. Liefde is dus altijd eeuwige liefde (het kan niet anders) en ook ‘eeuwige liefde’ is daarmee dus een pleonasme.

love1

Superieure liefde
Voorwaardelijk maken van liefde is dus gebaseerd op een gevoel van superioriteit: de ander heeft mijn liefde harder nodig dan andersom. Oftewel: mijn liefde is meer waard. En daarmee kan ik gedrag afdwingen van die ander. Maar daarmee zeggen we ook dat we dat specifieke gedrag van die ander nodig hebben. We ervaren de noodzaak om het gedrag van de ander te sturen om te kunnen leven zoals we willen leven. We ervaren de behoefte om het gedrag van anderen te controleren om zelf gelukkig te kunnen zijn. Dat de ander zich naar onze zin gedraagt, is een voorwaarde om zelf gelukkig te kunnen zijn. Een voorwaarde om van ons eigen leven, en dus van onszelf, te kunnen houden. En daarmee wordt de liefde voor onszelf dus ook voorwaardelijk.

Ook degene die zich laat misbruiken, stelt voorwaarden aan de liefde voor zichzelf. Hij kan alleen gelukkig zijn, van zijn leven (en dus van zichzelf) houden als een ander van hem houdt. Voorwaardelijke liefde voor een ander heeft dus altijd zijn oorsprong in voorwaardelijke liefde voor onszelf. Of je jezelf nu superieur opstelt en daarmee het benodigde gedrag van een ander afdwingt, of dat je je hierdoor laat misbruiken en je gedrag aanpast om de benodigde liefde te kunnen ontvangen, in beide gevallen gaan we uit van behoeftigheid. We hebben iets (gedrag/liefde) van de ander nodig om gelukkig te kunnen zijn. Zonder dat, zijn we incompleet en ongelukkig. Voorwaardelijke liefde heeft dus altijd zijn oorsprong in voorwaardelijke liefde voor onszelf. En dus in het ontbreken van liefde voor ons zelf. Dat is de werkelijke betekenis achter de uitspraak: je kunt alleen van een ander houden als je van jezelf houdt. love-yourself-first (1)Liefdesrelaties
Liefde (= onvoorwaardelijke liefde) kan dus onder geen enkele voorwaarde over gaan omdat er geen voorwaarden zijn aan het bestaan van liefde, en er dus ook geen voorwaarden kunnen bestaan aan het verdwijnen ervan. Toch kunnen relaties wel overgaan. Ik schrijf bewust de woorden ‘over’ en ‘gaan’ aan elkaar. Overgaan dus. Want dat is precies wat het is. Overgaan van de ene vorm naar de andere vorm.

Soms kunnen de wensen van mensen om hun leven vorm te geven tegenstrijdig zijn aan elkaar. Te tegenstrijdig om bijvoorbeeld samen een huishouding te kunnen blijven voeren. Iemand die bijvoorbeeld de wens heeft om in een vertrouwde omgeving te verblijven, tussen vertrouwde mensen, kan best houden van iemand wiens wens het is om voortdurend rond de wereld te reizen. In zo’n geval zou het geen daad van liefde zijn om het de ander onmogelijk te maken om zijn wens waar te maken. Ook dat zou een voorwaarde zijn, en dus geen liefde. In zo’n geval zal de relatie dus overgaan van de ene vorm naar de andere vorm. Niet meer bij elkaar, maar uit elkaar. Maar omdat liefde onvergankelijk is, blijft die liefde ondanks de afstand gewoon bestaan.

Exclusieve liefde, liefde voor maar één persoon, is daarmee ook een illusie. De gedachte dat je alleen liefde kunt (en mag) voelen voor degene met wie je op de een of andere manier een afspraak gemaakt hebt, is natuurlijk ook gewoon een voorwaardelijkheid. Het is een soort culturele afspraak. Een culturele voorwaarde. Niets of niemand kan bepalen wat je voelt, en dus kun je ook zonder een afspraak te maken, of zonder voortdurend samen te zijn, van iedereen houden van wie je houdt. Zo kun je ook prima van een ander houden als die ander er geen blijk van geeft van jou te houden. Liefde is immers geen handelswaar.

true-love-quotes-In-true-love-you-attain-freedom-quotes-Thich-Nhat-Hanh-Quotes
Liefde en vrijheid
Liefde is daarmee onverbrekelijk gekoppeld aan vrijheid. Iemand die werkelijk van je houdt zal je altijd alle vrijheid verlenen. Dat kan niet anders omdat het beperken van vrijheid een voorwaardelijkheid is, en voorwaardelijkheid en liefde zijn tegengesteld aan elkaar. Ze kunnen niet tegelijkertijd en samen bestaan. Mensen die werkelijk van je houden hebben dus geen andere keuze dan je alle vrijheid te verlenen, net zoals jij geen andere keuze hebt dan vrijheid te verlenen aan degenen van wie jij werkelijk houdt. Liefde is nou eenmaal onvoorwaardelijk, en onvoorwaardelijk betekent zonder voorwaarden.

De mate van vrijheid die iemand je gunt is dus onverbrekelijk verbonden aan de mate van liefde die hij/zij voor je voelt. Als iemand zegt: ‘ik hou van jou’, en hij probeert je vervolgens voorwaarden op te leggen (en dus je vrijheid te beperken) dan sprak hij niet de waarheid. Dit eenvoudige principe geldt voor alle situaties waarin mensen met elkaar omgaan. Zowel dus tussen twee mensen als in een collectief. Een regering bijvoorbeeld die beweert dat ze handelt uit liefde voor volk en vaderland, en vervolgens voorwaarden en onvrijheden oplegt aan dat volk, zo’n regering spreekt simpelweg niet de waarheid.

Onvoorwaardelijke liefde is dus een pleonasme. Een taalfout. Daarom verander ik de titel onderaan dit stukje alsnog in ‘Liefde’. Liefde is liefde en dus de enige liefde die bestaat.

Aanverwante informatie:
-) Blog van Pieter Stuurman
-) Overige artikelen van Pieter Stuurman op Achter de Samenleving
-) Verantwoordelijkheid is vrijheid

10678625_818049328258176_862519792850663583_n

63 gedachten over “Onvoorwaardelijke liefde

    1. Marina

      Hoe zit het met ONVOORWAARDELIJKE LIEFDE die dus EEUWIG DUURT wanneer je in je relatie plotseling te maken krijgt met een partner die je mishandelt (geestelijk of fysiek)? Moet – nee, KAN je dan onvoorwaardelijk van diegene houden? Ik niet.

      1. Peter

        Het staat er al? Dat is geen Onvoorwaardelijke liefde. Je partner neemt de voorwaarde jou te mogen mishandelen ! Dus de stellingname blijft in tact. Voorwaardelijke liefde is en blijft een illusie.

  1. Anne

    Prachtig maar veel te eenvoudig.

    Eens dat liefde in principe in de basis onvoorwaardelijk is en dat “voorwaardelijke liefde” inderdaad geen liefde is.
    Maar gedrag van personen kan dit gevoel van liefde versterken of afzwakken. Liefde is een gevoel dat wel degelijk over kan gaan en zeer zeker als gevolg van handelingen van iemand van wie je houdt. Dit is een geleidelijk proces en is in mijn beleving niet verbonden aan 1 specifieke handeling maar meer aan langdurige set van handelingen. In die zin is liefde wel degelijk voorwaardelijk. De persoon van wie je houdt kan zich wel degelijk dus danig gedragen dat je gevoel van liefde afgezwakt word tot op een punt dat het er niet meer is. In die zin is liefde altijd “voorwaardelijk” of mischien beter “afhankelijk” van hoe geliefde personen zich gedragen. Het omgekeerde is natuurlijk ook waar. Mensen kunnen dingen doen voor andere mensen die hun gevoel van liefde voor hen versterken. Als liefde oneindig en onvoorwaardelijk was zouden er niet zoveel scheidingen zijn. Echte liefde is onvoorwaardelijk maar dat betekent niet dat hij onuitputtelijk en oneindig is zoals de schrijver in mijn optiek teveel doet voorkomen.

    1. Pieter Stuurman Bericht auteur

      Onvoorwaardelijke liefde, is liefde voor wie en wat de ander IS. Dat er zoveel scheidingen zijn, zegt dan ook vooral veel over de voorwaardelijkheden die er in de relaties zitten (en dus juist het ontbreken van onvoorwaardelijkheid – het ontbreken van liefde dus).

      Ook onvriendelijk gedrag duidt daarop. Wanneer een van de partners zich zo (liefdeloos) naar de ander gedraagt, is er wat hem of haar betreft geen sprake van onvoorwaardelijke liefde en dan heeft de relatie dus ook geen basis in (onvoorwaardelijke) liefde.

      Onvoorwaardelijkheid is daarom iets totaal anders dan tolerantie. Tolerantie betekent het toestaan van een mate van voorwaardelijkheid/liefdeloosheid van de ander. Zoals ik in het stukje ook schrijf, is dat minachting en dat hoeft niemand toe te staan. Dat zou namelijk betekenen dat er sprake is van voorwaardelijkheid in de liefde voor jezelf.

    2. Jan S

      “Maar gedrag van personen kan dit gevoel van liefde versterken of afzwakken. Liefde is een gevoel dat wel degelijk over kan gaan en zeer zeker als gevolg van handelingen van iemand van wie je houdt. Dit is een geleidelijk proces en is in mijn beleving niet verbonden aan 1 specifieke handeling maar meer aan langdurige set van handelingen. In die zin is liefde wel degelijk voorwaardelijk. De persoon van wie je houdt kan zich wel degelijk dus danig gedragen dat je gevoel van liefde afgezwakt word tot op een punt dat het er niet meer is. In die zin is liefde altijd “voorwaardelijk” of mischien beter “afhankelijk” van hoe geliefde personen zich gedragen.”

      Wat jij hier beschrijft is dan liefde waarbij iets terug verwacht wordt. En dus afhankelijk van het gene je terug krijgt en dus geen onvoorwaardelijke, onbaatzuchtige liefde.
      Dat onvoorwaardelijke/onbaatzuchtige verwacht helemaal niets, maar zal vroeg of laat wel een reaktie geven. De liefde geven is of zou de beloning moeten zijn. Zelf ervaar ik de ouder kind relatie als het meest onbaatzuchtig.

      1. Anne

        Er is inderdaad een verwachting er zijn heel veel verwachtingen (vnl onuitgesproken denk dat daar het probleem zit) je valt voor iemand of voelt liefde voor iemand, of dit nou een partner, broer of moeder is. Maar mensen veranderen, je houdt van iemand inderdaad zoals hij of zij IS, maar als hij of zij veranderd (door ervaringen/ ouder worden) en daardoor niet meer degene is van wie je hield hou je ook minder van deze persoon.

        Houden van is daardoor per definitie ook voorwaardelijk je houd van iemand om wie hij IS, maar dat houdt tevens in dat hij zo moet blijven (of iig vergelijkbaar moet blijven aan de persoon van wi je houdt) om hetzelfde gevoel te blijven oproepen.

        1. Jan S

          “Houden van is daardoor per definitie ook voorwaardelijk je houd van iemand om wie hij IS, maar dat houdt tevens in dat hij zo moet blijven (of iig vergelijkbaar moet blijven aan de persoon van wi je houdt) om hetzelfde gevoel te blijven oproepen.”

          Wie bepaald wie iemand IS?
          Volgens mij degene die definieert wat of wie iemand is. En daar zit het probleem. Als iemand niet meer aan de definitie voldoet die een persoon daar aan gesteld heeft, is hij dan iemand anders geworden of beperkt die persoon een beperkte definitie? Met andere woorden kunnen wij zien hoe iemand werkelijk is? Of nog anders gezegd: Het probleem zit niet de persoon, maar in zijn definitie van de persoon. In oer Hollands noemen we dit hokjes denken.

        2. Karel Donk

          Ik begrijp de reactie van Anne. Het gedrag van personen kan “liefde” inderdaad verzwakken of versterken. Het probleem zit er voornamelijk in het feit dat we een verkeerde uitgangspunt gebruiken voor liefde; we hebben geleerd om het gevoel van lust ook te zien als liefde. Wanneer we echte liefde en lust uit elkaar houden, dan is het probleem welke Anne aanhaalde gelijk opgelost. We kunnen dan inderdaad blijven houden van de persoon, waarbij de lust voor die persoon kan toenemen of afnemen.

          Ik bespreek het in details op de onderstaande link (wel in het engels):
          http://blog.kareldonk.com/the-difference-between-love-and-lust/

    3. Peter

      Maar ook hier kun je stellen dat velen voorwaarden als jaloezie, hebzucht, maar zeker nog vele andere zaken als karaktereigenschappen als VOORWAARDEN in willen brengen. In moeten brengen bijna omdat ze niet anders kunnen. En juist dat maakt dat je dan mogelijk voor die ander NIET die onvoorwaardelijke liefde kan zijn. Dan was het dus toch voorwaardelijke liefde en was je eigen constatering dus vals. Zo bedoelen ze het hier volgens mij. Onvoorwaardelijke liefde betekent volgens mij elkaar 100% vertrouwen en vooral erkennen dat de ander een ander karakter heeft en je dat nooit kan veranderen. Dus iedere eigenschap die je met die ene zin over het hoofd leest, kan wel eens je boobytrap zijn. Ieder mens is uniek, en onvoorwaardelijke liefde bestaat alleen als er 100% vertrouwen is en je de ander volledig accepteert zoals die ook als unieke persoon is.

      1. Peter

        Open een eerlijke communicatie is natuurlijk een vereiste. Maar als meningen verschillen, zie je ook hier dat het ene karakter dominant is aan het andere karakter. Wat gebeurd er vaak dan alsnog? Dan levert die open directe communicatie meteen weer voorwaarden op en wordt het snel van onvoorwaardelijk ineens voorwaardelijk. Vergelijk het met 2 stromen water die tegen elkaar botsen/samenkomen enz., uiteindelijk hoort het 1 stroom te worden onvoorwaardelijk zonder afspraken verder stromen. Zich vermengen in de beeldspraak van ONvoorwaardelijke liefde.

        1. John

          Dag Peter,
          Ik wil alleen even kwijt, dat ik zeer goed begrijp en voel.
          Als je onvoorwaardelijke liefde nooit echt hebt ervaren behalve als ( ongeboren ) baby en de goddelijke liefdesstroom nooit in je hebt waargenomen dat het voor jouw niet te bevatten valt dat onvoorwaardelijke liefde in alle uitingsvormen echt een realiteit is.
          Ook op dit niveau waar we ons nu bevinden.
          Wil je het ooit echt ervaren, dan komt het nog wel in je leven.
          Groetjes, John.

      2. Anoniem

        100% vertrouwen?
        En dat wordt 99% of minder, als die persoon niet doet wat jij wil ….
        Toch niet onvoorwaardelijk blijkbaar…..

  2. Anne

    Je hoeft niet te definieren wie iemand is om van iemand te houden, Je houdt gewoon van diegene, maar als je merkt dat je liefde is gegroeid/ is veranderd/ is afgenomen kan dat komen omdat die ander is veranderd, jij bent veranderd of omdat je beide bent veranderd.

    imo is dit een natuurlijke gang van zaken, mensen, en daarmee hoe ze tegen dingen aankijken en hun gevoel, veranderen. Liefde is een gevoel, dit gevoel kan groeien en afnemen tov een persoon. Daar heb je geen definities of hokjesdenken voor nodig. Je hoeft alleen open te staan, te voelen, op te merken en het moelijkste accepteren. Of voor mij is in ieder geval dat laatste het moeilijkst. Als je merkt dat jouwn liefde voor iemand of iemands liefde voor jou is veranderd.

  3. Driepinter

    Volgens mij hoort het begrip onvoorwaardelijke liefde helemaal niet thuis in de relatiesfeer. In een liefdesrelatie of ouder-kind relatie is er altijd wederzijds eigenbelang. Liefde is pas onvoorwaardelijk als dat er niet is, en heeft geen knuffelfactor.

    Zoals ik het zie is onvoorwaardelijke liefde slechts het goede met de ander voorhebben, ongeacht hoe hij naar jou toe doet. Iets wat waarheidszoekers vaak meemaken, dat je iemand iets duidelijk wil maken dat hem enorm zou helpen, maar hij vijandelijk reageert. Het is dus zelfs je vijanden liefhebben, behandel een ander zoals je zelf behandeld zou willen worden, de gouden regel.

    In het nederlands zijn er heel verschillende dingen die allemaal “liefde” genoemd worden, maar heel verschillende drijfveren hebben. Daarom zit iedereen ook altijd enorm langs elkaar heen te praten met het begrip liefde.

    1. Eros: drijfveer seksuele aantrekking, verliefdheid
    2. Philadelphia: drijfveer wederzijdse voordelen, afhankelijkheidsrelaties, gezamenlijke belangen
    3. Agape: drijfveer persoonlijke integriteit, holistisch, willen helpen

    Die derde is onvoorwaardelijke liefde, het bindt de ander niet, het verwacht niets terug, zelfs geen erkenning of dankbaarheid, zelfs geen vermelding.

    1. Pieter Stuurman Bericht auteur

      De eerste twee zijn volledig voorwaardelijke, en dus geen liefde. De derde eigenlijk ook. Ook hier is het leidend motief niet het beleven van de ander zoals hij/zij is, maar het beleven van jezelf als integer, als helper etc.

    2. lichtzwaard

      Ben het niet volledig met je eens, het hoort ook thuis in de relatiesfeer, want de relatiesfeer van intieme en bijzondere liefde is in essentie compleet, het meest holistische/heilige van alle vormen van relaties, want alle vormen van relaties komen er in voor, inclusief de onvoorwaardelijke liefde van beide partners naar elkaar toe, want nobele&edele vriendschap is onvoorwaardelijk vanuit een puur hart, de weg naar het pure hart is een weg die man en vrouw tot hoogste doel zouden moeten maken om van daaruit hun ultieme geluk te ervaren en in dat licht tot opbouw de mensen dat mogen laten toe schijnen. Dienstbaarheid zal op aarde uiteindelijk het enige zijn dat gewaardeerd wordt. Er zijn maar heel weinig mensen die momenteel of ooit in de geschiedenis, in onvoorwaardelijke liefde het leven hebben gedeeld, het is namelijk best een opgave waarbij je de hele weg terug moet afleggen om daar te arriveren om van de boom des levens te kunnen eten en die boom te zijn. We zijn vanuit onze oorsprong onvoorwaardelijke liefdevolle wezens, ooit zal het er van komen op aarde dat mensen onvoorwaardelijke liefde elkaar betonen vanuit hun diepste wezen, vanuit hun essentie, dan is de liefde volmaakt en onbreekbaar, en de weg richting bevrijding maakt gelukkig en houdt mensen gelukkig en verbindt hen en laat hen opgaan in het leven. Geopende harten geven en ontvangen, het meest waardevolle is het tot uitdrukking mogen brengen van onvoorwaardelijke liefde.

  4. Frank

    Voorwaardelijke liefde is, liefde waar 1 van de partijen onderdanig dient te zijn aan de ander op bepaalde punten of dominant-onderdrukkend is over de ander.
    Andersom geldt dat net zo. De ander dient op bepaalde punten onderdanig te zijn aan de ander en op bepaalde punten onderdrukkend-dominant te zijn.
    Het is het opgeven van een deel-identiteit van jezelf om door de ander geaccepteerd te worden.
    Tegelijkertijd is het ook dominant te zijn op bepaalde punten, waardoor de ander een deel van zichzelf/zijn/haar eigen identiteit dient op te geven om geaccepteerd en omarmd te worden (voorwaardelijke liefde te ontvangen.
    Dit is een uiting die ook terug te zien is op macro niveau in de vorm van de wereld of bijvoorbeeld een maatschappij. Waar je delen van jezelf moet opgeven en andere delen van anderen neemt, om een gevoel van veiligheid te creeren.
    Het is de dualistische kijk waar vele mensen van gebruik maken en waardoor ze de wereld om hen heen zien.
    Voorwaardelijke liefde heeft dus te maken, met onderdrukken en onderdanig zijn, om zo controle, een gevoel van veiligheid te krijgen in een voor de meeste mensen onveilige/onzekere wereld. Het is de dualistische kijk, de zij en wij gedachte. De banden aan leggen, terwijl de basisband allang gelegd is. Want in essentie zijn we allen 1.

    Onvoorwaardelijke liefde is de kern van alles. De heelheid waaruit dit universum bestaat. De energie die ons met alles verbindt. Het is het bewustzijn wat in ons allen huist en wat ons met elkaar verbindt. Want we kunnen er allemaal anders eruit zien en kunnen ons allemaal net iets anders gedragen.
    We zijn allemaal een uiting van deze ene bewustzijn. We zijn uniek als persoon, tegelijkertijd in essentie hetzelfde.
    Onvoorwaardelijke liefde is de acceptatie dat we 1 zijn en het is de tegenhanger van controle/onzekerheid, namelijk > vrijheid/zekerheid/eigen heerserschap

  5. AntiSoof

    Eigenlijk is liefde ook als een geschenk AAN de gene die liefde voelt. Als ik een mereltje in de tuin zie en zie dat hij zich op zijn gemak voelt dan voel ik blijdschap, ook een vorm van liefde. Of als ik mijn vrouw zie, dan voel ik die liefde als dankbaarheid voor haar aanwezigheid.
    Voor de rest geef ik er liever andere woorden aan. Aandacht vind ik mooi. Ach. Soms denk ik wel eens dat de gene die liefde voelt een gelukkig mens is. Een nadeel van liefde is dat je er ook kwetsbaar door wordt. Als ik hoor over vogels die nare dingen overkomen, dat voelt dat ook extra.
    Maar ja. Voorlopig ben ik blij van dit leuke onderwerp.

  6. Sue Penroos

    Een wijs artikel. Op een punt ben ik het niet met je eens: Mensen die te maken hebben met (ernstig) misbruik laten dat gebeuren uit angst. Niet zozeer uit behoeftigheid. Dit is een algemeen gangbare mind-trap die door de schrijver niet onderkend wordt en helaas leidt tot stereotypes en het psychiatriseren van slachtoffers.

    1. Pieter Stuurman Bericht auteur

      Ook angst is behoeftigheid, namelijk behoeftigheid aan veiligheid. Wanneer iemand zich laat misbruiken vanuit angst (wanneer iemand er in meegaat/zijn gedrag aanpast) dan gelooft hij/zij dat daarmee de dreiging vermeden kan worden.

      Degene die de ander bang maakt (bedreigt), doet dat om gedrag van die ander af te dwingen. Hij maakt daarbij misbruik van de behoeftigheid aan veiligheid van de ander. Hij doet dat omdat hijzelf behoeftig meent te zijn aan dat gedrag van de ander.

  7. Sam

    Een heel goed verhaal en herkenbaar, In hoeverre gaat dit op als men een liefde voelt of zelfs een relatie heeft met iemand die trekken van borderline/narcisme heeft,
    In den beginne presenteert zich deze persoon, waarop men genegenheid en later liefde gaat voelen.
    De vrouw waar men, ik dus je hele leven hebt gewacht, veranderd sluimerend , ongemerkt in een persoon die je gaat besturen als een marionet, als je het merkt ben je al te laat, verstrikt in manipulatie en schuldgevoel naar de persoon toe. leugens, halve waarheden, woedeaanvallen.
    Ik werk mij nu terug uit dit diepe dal waarin ik verstrikt ben geraakt. Toch blijf ik met enkele vragen zitten, hoe ik mij zo heb kunnen laten verleiden, en hoe kan een mens zo zijn tegenover zijn medemens.

    Hopelijk kunt u mij wat verheldering geven.

    1. Pieter Stuurman Bericht auteur

      Beste Sam,

      Je verhaal is erg herkenbaar. Ik heb een paar jaar geleden vrijwel hetzelfde meegemaakt.

      Relaties waarin narcisme speelt, zijn gebaseerd op voorwaardelijkheid. Je kunt alleen bij haar (of hem) in de gratie vallen als je aan de gestelde voorwaarden voldoet (en zelfs dan niet). De narcist meent bepaald gedrag van de ander nodig te hebben, en probeert dat te krijgen via manipulatie. De narcist maakt daarbij misbruik van het verlangen van de ander.

      Maar ook degene die zich laat manipuleren, laat zich door voorwaardelijkheid leiden. In mijn relatie betekende dit dat ik meende haar liefde nodig te hebben om gelukkig te kunnen zijn. Dat dit een voorwaarde was om gelukkig te zijn.

      Goede informatie over het verschijnsel narcisme vind je hier http://narcismeinrelaties.nl/

      1. Wieke

        Narcisme en relaties. Been there, done that. Pas na het lezen van een rits artikelen kwam ik er achter dat een narcist een co-dependant nodig heeft. De co-dependant heeft een gebrek aan liefde voor zichzelf. Meestal het kind van een narcistische ouder die snakt naar onvoorwaardelijke liefde van de ouder en deze liefde projecteert op de narcistische partner. En ja, dat klopte in mijn geval helemaal.
        Zolang het met de zelfliefde niet oké is…. geen relatie

  8. Peter

    Als je uitgaat van de onvoorwaardelijke liefde, betekent dat dan ook dat je je partner geen beperkingen oplegt in seksueel opzicht, dus dat hij of zij (in mijn geval mijn vriendin) met een ander mag vrijen?

    1. Douwe

      Over het algemeen wil je wat van je partner in een 1 op 1 intieme relatie. In die zin zijn romantische liefdesrelaties dus eigenlijk nooit gestoeld op onvoorwaardelijke liefde. En dat is ook niet de bedoeling denk ik.

      En wat jij binnen een relatie wel of niet wilt doen en wat voor vrijheden en grenzen je elkaar oplegt kun je het best onderling bespreken met je partner.

  9. Treowd

    Liefde is uiteindlijk durven los te laten, Loslaten met de onvoorwaardelijke wens naar hetgeen je los laat, dat je zijn of haar geluk vinden blijvend wenst te steunen welke weg dan ook gekozen zal worden, hopende dat die weg uiteindelijk bij jou zal uitkomen / blijven. Ware Liefde zal uiteindelijk daar willen zijn waar het hart hem of haar zal brengen in het vinden / behouden van dat geluks gevoel en het te ervaren in alle vrijheid gekozen. Dit geluk te gunnen was de basis van de spontaan ontsprongen Liefde, in die basis lagen geen voorwaarden juist door die spontane vrije basis, die vrije keuze..

  10. Hans

    Als je dan de alles verbindende energie een naam wil geven, laat het dan Inlevingsvermogen zijn.
    Liefde, geluk, compassie, vertrouwen, verwachting… het zijn expressies van je inlevingsvermogen in die ander of dat anders, die altijd jouw persoonlijke betekenis in zich dragen.
    Inlevingsvermogen op zichzelf is nooit persoonlijk, het is waar de mens zich in elkaar vindt zonder verwachting en oordeel.
    Je inlevingsvermogen behoeft geen betekenis, je leeft je in om juist geen oordelende betekenis te vormen.

    1. Pieter Stuurman

      Zo is het Hans.

      Bij liefde staat de ander centraal. Je houdt tenslotte van IEMAND. Daar is de aandacht dus op gericht. Dat kan alleen via empathie en compassie.

      Oordelen gaat over hetgeen de ander bij jezelf teweeg brengt. Daarbij is de aandacht dus niet op de ander, maar op jezelf gericht.

  11. Treowd

    Ben het ook met je eens Hans, prima omschreven.

    Bij liefde staat de ander centraal. Je houdt tenslotte van IEMAND. Daar is de aandacht dus op gericht. Dat kan alleen via empathie en compassie.

    Dat ligt geheel aan de intentie Pieter, er is ook nog de vraag ; Hou ik van jou omdat ik wil dat jij van mij houdt , of hou jij van mij omdat jij wilt dat ik van jou hou? Maar als het onvoorwaardelijk is , zal het ware van de Liefde een omnipotente werking kennen omdat het puur is. In die puurheid kent Liefde dan niet alleen tussen geliefden die uitwerking, intermenselijk relationeel heeft het die uitwerking maar zal veel verder gaan dan dat. Alles wat je met ware Liefde tegenmoet treedt in puurheid zal die omnipotente uitwerking kennen. Daar ligt ook dat onvoorwaardelijke in, juist in dat puur wensen te Zijn.

    1. Pieter Stuurman

      //Hou ik van jou omdat ik wil dat jij van mij houdt , of hou jij van mij omdat jij wilt dat ik van jou hou? //

      Dit allebei voorbeelden van voorwaardelijkheid, en dus niet van liefde.

    1. Pieter Stuurman

      Wanneer liefde de ruimte tussen twee mensen opheft, is er sprake van wederzijdse liefde. Die ruimte verdwijnt dan omdat beiden zich richten op het onderwerp van hun liefde: de ander.

      1. Het vijfde element

        Dus Liefde bestaat niet als ik de ruimte op hef, maar de ander niet? Je hebt het dan over voorwaardelijke liefde, Pieter. De voorwaarde is dan dat de ander ook de ruimte opheft.
        En hoe moet dat als de ander niet in staat is tot opheffen? Bijvoorbeeld omdat de ander dood is?

        Liefde is in essentie nergens op gericht. En is op generlei wijze afhankelijk van een ander.

  12. William

    Mooi stuk. Zitten zeker kernen van waarheden in. Soms een beetje te psychologisch en rationeel. Mensen zijn (emotionele) gevoelswezens ongeacht man of vrouw en bestaan uit energie. Met oprechte liefde geef wel degelijk iets, “zuivere energie”, geef je warmte, aandacht om iets te kunnen laten groeien in positieve of negatieve zin. Alleen zijn er helaas te veel mensen beschadigt die dat niet meer snappen en andere blijven beschadigen vanuit hun beschadigt hart en doorgeschoten ego.

  13. William

    Mooi stuk. Zitten zeker kernen van waarheden in. Soms een beetje te psychologisch en rationeel. Mensen zijn (emotionele) gevoelswezens ongeacht man of vrouw en bestaan uit energie. Met oprechte liefde geef je wel degelijk iets, “zuivere energie”, geef je warmte, aandacht om iets te kunnen laten groeien in positieve of negatieve zin. Alleen zijn er helaas te veel mensen beschadigt die dat niet meer snappen en andere blijven beschadigen vanuit hun beschadigt hart en doorgeschoten ego.

  14. Namedq

    Bij al mijn relaties, ook al zijn ze niet altijd goed geweest en beëindigd … ik hield van hun en eens houden van blijft houden van! In mijn optiek kan je houden van dus inderdaad niet veranderen in niet houden van… gevoel is..

  15. bernadette

    Mooi dit..

    Justin en z”n gezin hadden 2 weken geleden 1 Jonge Stier gekocht.
    Die heeft al die dagen in een stal gestaan omdat het buiten gesneeuwd had
    en het was te koud rond het vries punt .
    Hij werd rijkelijk gevoerd met goede kwaliteit hooi voer en dagelijks vers water.
    Dit weekend kwam dan eindelijk hun jonge Jersey Koe genaamd Violette bij hen wonen.
    Dit is ook onvoorwaardelijke Liefde voor hun Koetjes en de kinderen zijn ook Lief voor de Koe.
    Tussen de Jonge Stier en de eerste ontmoeting met zijn nieuwe vriendin Koe Violette
    meteen in Liefde en Trouw verbonden met elkaar , Prachtig om te zien dit ,

    Our Six Year Dream of Keeping a family Cow was realized there years ago.
    But, we gave it up after two years to set out on the Great American Farm Tour.
    Now, our dream comes true AGAIN.

    https://www.youtube.com/watch?v=XF4tGKEOX6E

  16. bernadette

    Love is a Battlefield in de Voetbal Arena ’s en andere verzonnen Sporten.
    Na de 2de oorlog heeft men competities ( tegen elkaar in Dualiteit ) in sportwereld verzonnen.
    Om mensen van Liefde gevoelens voor elkaar… te ontdoen ?
    (van jou Partij is de mijne Niet ) seperatie

    Define separate: to set or keep apart :
    disconnect, sever; to make a distinction between : discriminate, distinguish;

    Zit hier ook een Agenda achter ?

    The Truth about Football and Sports

    https://www.youtube.com/watch?v=ZEiZ0j1Jx2M

    ( in de cafe’s e.d ) Ben jij voor Feyenoord of Ajax ?
    ouww PSV ? DAN MOET IK JOU NIET !

    Houd het Volk bezig met Brood en Spelen .
    Het Slavenvolk mag .. Werken en intree betalen …
    ( Battles in Arena ) waar is dat goed voor.

    De Amsterdam ArenA: Het huis van Ajax’

    https://www.youtube.com/watch?v=3Dvuhy98HUQ

    1. Douwe

      Niets onmenselijks aan, maar de behoefte tot seks en voortplanting is iets anders dan onvoorwaardelijke liefde hebben voor iets. Sterker nog ik denk dat onvoorwaarrdelijke liefde bijna iets onmenslijks heeft. Mensen willen voortbestaan en hebben in die zin altijd een persoonlijke agenda. Onvoorwaardelijke liefde heeft geen agenda.

  17. bernadette

    // Mensen willen voortbestaan en hebben in die zin altijd een persoonlijke agenda //

    Zoude deze soort mensen ook willen blijven voortbestaan met hun persoonlijke Agenda ?
    Of hebben zij het in ( Liefde voor ons allemaal goed voor met de Mensheid )
    en ontmoeten zij elkaar incognito en opereren zij in het Geheim met hun plannen.

    De Bilderberg groep is een lagere geopolitieke stuurgroep van de controleurs,
    en nodigt elk jaar invloedrijke bankiers, politici, media en industriëlen uit om hen
    NWO agenda richtlijnen en orders uit te delen..

    http://www.vrijewereld.org/2018/02/12/bilderberg-conferentie-2018/

  18. bernadette

    Bilderberg conferencie staat gepland voor Juni 2018

    Anarchapulco conferentie is gepland voor nu Februari 2018
    Velen zullen hierbij aanwezig zijn en hun deelname hier in laten blijken;

    Anarchapulco 2018 – The Complete Rundown: Jeff Berwick on Declare Your Independence

    https://www.youtube.com/watch?v=nDHBnJ2hK3g

    De intentie van Nieuw geboren Baby’s die zeker van Harte verwelkomt worden
    als zij hier op deze Aarde arriveren in Liefde .

    In Den Beginne….
    Maar wat gebeurde / gebeurd er als ( je ) ouders je binnen 1 week ,
    je Geboorte verplicht moeten aangeven / registreren bij een Gemeen-tehuis
    dat je door een BSN nummer voor je gehele Leven verplicht gekoppeld
    aan een Overheid Systeem zit , waar je als klein Mensje helemaal niet mee akkoord
    mee hebt in kunnen stemmen . Zo’n Geboorte Certificaat heeft nogal wat gevolgen voor je Leven.
    Men wordt als Baby dan al in Schulden geboren ,
    waar je je hele Leven voor de Staat mag / moet werken genummerd aan
    een Burger Slaven Nummer ( BSN ) nummer.
    In onvoorwaardelijke Liefde van Leven als Mensje naar Mens in een Samenleving
    van dwang , verplichtingen in een Fake Money System en een Fake Politiek Systeem

    SANTOS BONACCI SPEAKS AFTER COURT – EXPOSES ENTIRE LEGAL FRAUD TO NEWS

    https://www.youtube.com/watch?v=pfrTb2GUeOw

  19. Piet

    Alleen als iemand verlicht is, als er geen identificatie met het ego meer is, is er sprake van onvoorwaardelijkheid. Want alleen het ego stelt voorwaarden. Wat ik hier lees gaat over mensen die zich identificeren met hun ego en worstelen met de voorwaardelijkheid van liefde en een mooi ego nastreven dat uit alle macht onvoorwaardelijk wil zijn. Dat is niet mogelijk mensen!

    1. Het vijfde element

      Helaas Piet, egoloosheid is niet voor langere tijd mogelijk. In feite duurt verlichting maar eventjes, daarna keert het ego gewoon weer terug. Wat wel kan natuurlijk is het ego laten stoppen met voorwaardelijkheid en verwachtingen. Daar kan een ieder nú mee beginnen. Waar we het feitelijk over hebben is het opgeven van de wil.

  20. Krijn

    Onvoorwaardelijk van iemand houden is de ander loslaten in vrijheid en ze het beste gunnen ook al ben je geen onderdeel van hun leven meer. Alles is goed. Uiteraard kun je hopen dat ze deze liefde ook ooit voor jou zullen voelen maar je kunt dit nimmer eisen. Alleen in vrijheid kunnen ze naar de liefde terug keren en in vrijheid weer gaan. De liefde blijft, het kan veranderen in sterkte maar het blijft liefde…

  21. Lientje

    Onvoorwaardelijke liefde is t tegenovergestelde van manipulatie en onderdrukking. Onvoorwaardelijk is leven in vrijheid met je naaste zonder dat t voorwaardelijk is. Maw jij bent n goed mens als je gehoorzaamt aan mijn of jij bent n goede partner als jij onderdanig bent is dit dus niet. Het is geven en nemen in alle relaties maar sommige relaties zijn zeeeer eenzijdig. Maw je wordt in n rol geduwd die alles behalve gelijkwaardig is.

  22. Het vijfde element

    Waarheid zegt mij dat ik niets ben, Liefde zegt mij dat ik alles ben.
    Daartussen beweeg ik.

    Een keigoed artikel van Pieter Stuurman. Het is al weer wat jaren terug toen ik het voor het eerst las, maar het artikel heeft eeuwigheidswaarde. Een héél klein puntje commentaar. (Ik heb er tenslotte al weer jaren over nagedacht) Liefde is een gevoel schrijft Pieter. Op zich is dat wel zo, maar in een jarenlange relatie met partner, familielid, kind, vriend verdwijnt dat gevoel naar de achtergrond. En met het verdwijnen van het gevoel naar de achtergrond komt het ego-gevoel naar de voorgrond. En als die partner, familielid, kind of vriend zomaar iets lelijks zegt, dán moet je opletten. Dat is zo’n moment om wei wu wei toe te passen.

    1. Pieter Stuurman

      Dank je voor je reactie!

      Natuurlijk kan de beleving van liefde versluierd, of zelfs totaal verduisterd worden door de voorwaardelijkheden van het ego. Dat gebeurt helaas voortdurend om ons heen, en wellicht ook bij onszelf. Maar dat betekent niet dat die liefde dan niet meer bestaat. Het betekent dat die liefde uit beeld is.

      Als er werkelijk sprake was van liefde (wat in lang niet iedere relatie het geval is – veel relaties zijn geheel gebaseerd op voorwaardelijkheid en zijn dus helemaal geen liefdesrelaties), dan was die liefde onvoorwaardelijk en dus ook onvergankelijk.

  23. John

    Hoi Pieter,
    Allereerst mijn complimenten voor dit artikel!
    In veel reacties lees ik tussen de zinnen door hoe mensen gekwetst zijn in hun leven en daarin blijven hangen.
    Dit is nu precies het omgedraaide van wat ik heb gedaan, even een voorbeeld van ervaringen vanuit mijn jeugd.
    Voor mijn geboorte was ik al niet gewenst door mijn vader (als nakomeling uit een gezin van 8 kinderen) mijn moeder was 45 jaar bij mijn geboorte.
    Toen ik als baby in de box lag gebeurde het dat ik huilde. Tja dat doen baby’s nou eenmaal, tijdens zo’n voorvallen gebeurde het dat ik al slaag kreeg met een leren riem, want het gehuil daar kon hij niet tegen.
    Verder in mijn jeugd veel slaag gehad en de grond in geboord, met uitspraken van je kunt niks en je zult nooit wat worden.
    Tevens ging hij constant met andere vrouwen naar bed, terwijl mijn moeder die hem totaal niet aankon een liefdevol persoon was.
    Toen ik 15 was stierf hij terwijl hij bij een andere vrouw was.
    Dus het moge duidelijk zijn dat het een uiterst zware jeugd was tot dat moment.

    Ik heb hem vervolgens met hart en ziel vergeven, en daarbij viel alles van mij af. Het was dus echt klaar.
    Mijn vader gaf me dus de wijze lessen hoe het niet moest in dit leven, en hoe het anders kon.
    Als kind voelde het leven op deze aarde voor mij altijd al als onecht, zoals een soort van toneel stuk, ook voelde ik dat ik niet dit lichaam ben.
    Jaren later, en ook nu terwijl ik dit schrijf voel ik de zeer sterke Goddelijke liefde door mijn hele wezen stromen.
    Dit is met niets anders te vergelijken met wat je hier kunt waarnemen, dit is zo krachtig en echt dat het met woorden niet te beschrijven is.
    Vervolgens ontwikkelde deze liefdes stroom zich ook over en weer naar sommige mensen toe.
    Deze onvoorwaardelijke liefde daar heeft Pieter het over.
    Als iemand mij om hulp vraagt dan doe ik dat met heel mijn hart en verwacht totaal nooit iets terug.
    Of het nou gaat om een wasmachine te repareren of wat dan ook.

    Als je er voor open staat dan blijf je deze liefde bij jezelf ontwikkelen.
    Deepak Chopra heeft ook een aanrader geschreven “leven in liefde”
    In het nu leven en echt vergeven zijn krachtige beginselen, tevens iedere dag diep in de spiegel kijken en onderzoeken hoe je op anderen hebt gereageerd.
    Heb je vandaag, je echte mooie liefdevolle kant getoond of de lelijke gekwetste ik, ook dat is goed om te ontdekken want zo ben je in staat om te groeien.

    Ik zou zeggen zoek en vind je eigen echte liefdevolle kern en stop met oordelen en veroordelen, maar richt eerst de aandacht op je eigen ik.

    Succes en veel liefs, John.

    1. Het vijfde element

      Een mooie reactie, John. Niet alleen fouten zijn onze leermeesters, maar ook onze ‘vijanden’. (Vijanden tussen aanhalingstekens, ik doe al lang al niet meer aan vijanden.) Ook het fenomeen ‘vergeven’ is verdwenen. Er zit ook een bepaalde, universele ontwikkeling in, die ik jou ook zie beschrijven.

      Het diepste wezen van de liefde is niet te doorgronden vanwege de grondloosheid er van. Het is een ervaringsweg en ik merk dat de liefde ook tegelijkertijd aanwezig kan zijn met het ego. Dat betekent dat er ooit een subject/object splitsing is geweest. Een splitsing welke door onvoorwaardelijke liefde weer ongedaan wordt gemaakt.

      Omdat ik nog altijd evolueer op mijn pad vraag ik me af wat de bedoeling is geweest van de subject/object splitsing. Dat heb ik weer, voor ieder antwoord komen er ook weer nieuwe vragen;-)

    2. Marijke

      “Jaren later, en ook nu terwijl ik dit schrijf voel ik de zeer sterke Goddelijke liefde door mijn hele wezen stromen.
      Dit is met niets anders te vergelijken met wat je hier kunt waarnemen, dit is zo krachtig en echt dat het met woorden niet te beschrijven is.”

      ja zo voel ik het ook. Onvoorwaardelijke liefde is voor mij iets anders dan het gevoel dat ik doorgaans met liefde benoem. Onvoorwaardelijke liefde is de substantie waaruit het leven is opgebouwd. Het is onpersoonlijk in die zin dat het niet gerelateerd is aan een persoon. Het is niet “ik hou onvoorwaardelijk van jou” maar eerder “liefde is iets dat stroomt tussen alles en iedereen, en alles met elkaar verbindt”.

      Het gevoel dat ik normaal omschrijf met liefde, de liefe voor een persoon is bij mijn inzien dan ook geen liefde. Het is eerder een afhankelijkheid, een afdamming van de stroming van liefde. Want het richt zich naar die specifieke persoon, en wil bij die persoon zijn en wil liefde terug van die persoon. En als je gevoelens goed observeerd dan is dat gevoel eigenlijk hetzelfde als “ik zou graag een Ipad willen hebben”. Het gevoel van willen hebben, van verlangen, van de droom dat als ik die persoon of dat voorwerp heb, dan ga ik gelukkig zijn.

      Toen ik dit inzicht kreeg, was ik daar niet gelukkig mee, want het impliceert dat je alle dromen van een betere toekomst, zoals de ultieme liefdespartner, het samensmelten van zielsverwanten en dergelijken, moet opgeven want het gaat nergens over. Het leidt je juist weg van liefde. Het impliceert een volledige aanvaarding van dat wat nu is. Alles is liefde, er is niets anders. Er valt niets te bereiken want alles is bereikt hier en nu als je je laat onderdompelen in de goddelijke liefde.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *